Legnicki Festwial SREBRO

RELACJA

Legnica po SREBRZE

W Legnicy po raz 35 odbył się Legnicki Festiwal SREBRO, zaliczany po SCHMUCKU do największych przeglądów współczesnej biżuterii artystycznej w Europie. W weekend 16-17 maja – podczas kulminacji Festiwalu – uroczyście zainaugurowano 20 wystaw, na których zgromadzono łącznie ponad 1000 obiektów współczesnej biżuterii i designu autorstwa 500 artystów z całego globu.

Prócz wernisaży z udziałem autorów, kuratorów i szerokiej publiczności, odbyła się sesja naukowa, projekcje filmowe, a także plenerowe happeningi w strugach deszczu. Każdy festiwalowy dzień miał akcenty muzyczne w postaci mini recitalu Agaty Zubel oraz koncertu jazzowego grupy Duologia.

Legnicę odwiedziło szerokie grono amatorów biżuteryjnego designu z wielu państw Europy (z m.in.: Holandii, Hiszpanii, Włoch, Niemiec, Wlk. Brytanii, Szkocji, Słowacji, Belgii, Czech, Litwy), Kolumbii oraz Australii. Nie zabrakło przedstawicieli najważniejszych polskich akademickich ośrodków złotniczych – Gdańska i Łodzi (prezentowanych także na wystawie z cyklu Srebrne szkoły) licznie reprezentowanych przez profesorów i studentów. Obecni byli także przedstawiciele branży: targów złotniczych Inhorgenta i Jubinale, mediów oraz galerii i ośrodków promujących mały design.

Większość gości stawiła się w Legnicy już w piątek, gdzie od 15.30 rozpoczął się „srebrny maraton artystyczny”. Deszcz i ziąb zmusił organizatorów do rezygnacji z zaplanowanych akcji pod chmurką, zatem coroczna intronizacja festiwalowej maskotki – krasnala „Złotego Palucha” (wykonanego niegdyś w Legnicy przez wybitnego holenderskiego designera Gijsa Bakkera) oraz wernisaż plenerowej wystawy fotografii KLASYKA, odbyły się w Holu Starego Ratusza.

Do symbolicznego otwarcia festiwalu tradycyjnie zaproszono gościa z najdalszego zakątka świata – dokonała go sympatyzująca od lat z Legnicą australijska złotniczka Felicity Peters. Po rozstrzygnięciu konkursu fotograficznego i wręczeniu nagród ufundowanych przez miejscowy punkt FujiFilm zwycięzcom: Annie Zarzyckiej i Dariuszowi Borowcowi, Joannie Tarnawskiej i Mariuszowi Satyle, rozpoczął się wernisaż Holowni. O tej jednej z ważniejszych wystaw SREBRA opowiedziała kuratorka Festiwalu Monika Szpatowicz, która przybliżyła historię ekspozycji nazwanej od miejsca prezentacji (Hol Starego Ratusza).

Ten Legnicki „złotniczy salon odrzuconych” prezentuje corocznie prace nadesłane, ale niezakwalifikowane do ekspozycji pokonkursowej, tworząc ciekawe i przekrojowe dopełnienie wystawy głównej Międzynarodowego Konkursu Sztuki Złotniczej. Tegoroczna Holownia zgromadziła ok. 400 prac ponad 200 artystów z 42 krajów.

Kolejne punkty piątkowego popołudnia to wystawa Debiuty, która od lat gości w Galerii Srebra pod Przepiórczym Koszem. Autorki wystawy 4Women klasycznie – Martyna Tejwan, Jola Gazda, Weronika Bachan i Dorota Michalska (nieobecna) po powitaniu gości w kilku słowach opowiedziały o klasycznych inspiracjach we własnej twórczości i o wyzwaniu, jakim był dla nich ten temat. Następnie zaprezentowano drugi kwartet festiwalu – AU+, który zaprosił do obejrzenia czwartej już wystawy w Legnicy, eksponowanej w Galerii Niello. Marcin Bogusław, Bartosz Chmielewski, Filip Jackowski, Michał Wysocki w tym roku nazwali swą prezentację 3 sekundy w dół! i jak co roku – przewrotnie unikając komentarzy autorskich – pozostawili prace dowolnej interpretacji widzów.

Po tym spotkaniu na gości czekało kolejne – tym razem w Galerii Satyrykon, gdzie prezentowano dwie wystawy: Artysta i Przyjaciel oraz 4D. Pierwsza to hołd dla zmarłego w lutym Vratislava Karela Nováka, o którym wzruszająco opowiadały dwie ważne w jego życiu kobiety: córka Kateřina Nováková oraz wieloletnia partnerka Ludmila Šikolová. Druga wystawa, także pochodząca z Czech, to efekt współpracy Aleny Hesounovej, Karli Olšákovej, Kateřiny Řezáčovej i Lucie Houdkovej. Obecne na wernisażu autorki urzekły publiczność pięknym uśmiechem oraz determinacją, z jaką opowiadały o twórczej współpracy.

Ostatnie wernisaże odbyły się w przestronnym Holu Legnickiego Centrum Kultury, gdzie mieszczą się ekspozycje Srebrnych Szkół, Plateaus Jewellery Project, Prezentacje 2013 oraz There Will Be Blood. Uczelnie zaprezentowane w ramach cyklu Srebrne Szkoły to Glasgow School of Art, a także ASP w Gdańsku i Łodzi. O pierwszej – szkockiej, opowiedzieli legniccy gospodarze, rodzime uczelnie przedstawili zaś ich reprezentanci. Z Gdańska był to prof. Sławomir Fijałkowski, który wspomniał o sukcesach Pracowni Designu Eksperymentalnego. Łódzką uczelnię, od dekad kształcącą projektantów biżuterii zaprezentował kierownik Katedry Biżuterii prof. Andrzej Boss. Następnie odbył się wernisaż Plateaus Jewellery Project. To kwartet tworzony przez Katharinę Dettar (Niemcy), Edu Tarina (Hiszpania), Barborę Dzurákovą (Słowacja) i Patrícię Domingues (Portugalia).

Młodzi, gniewni i nieco onieśmieleni artyści potraktowali swój projekt jako doświadczenie przenoszące widza w świat nie tylko biżuterii, ale również grafiki (której autorką jest Marta Veludo), stąd zaskakująca aranżacja wystawy, prezentująca obiekty na wielkich blaszanych stelażach pokrytych wzorami. Wernisaż wystaw Prezentacje 2013 oraz There Will Be Blood zakończył otwarcia pierwszego dnia kulminacji.

Ostatnie spotkanie miało miejsce w kawiarni Modjeska, gdzie odbył się pokaz Silver Screen czyli zbiór kultowych scen klasyki filmowej. Po nim na scenie pojawił się jazzowy duet: Patrycjusz Gruszecki i Mariusz Smoliński. Koncert DUOLOGII zwieńczył pełen wrażeń wieczór.

Drugi dzień festiwalowych wydarzeń rozpoczął się punktualnie o 10.00 w Hotelu Qubus, gdzie odbyła się kolejna, 15 już sesja naukowa z cyklu Granice sztuki globalnej, zatytułowana Klasyka w rzeczywistości ponowoczesnej. Zainaugurował ją wykład dr Krzysztofa Skowrońskiego z Uniwersytetu Opolskiego, który stanowił filozoficzne wprowadzenie do zagadnienia klasyki w europejskim malarstwie, potem dr Marta Baran zaprezentowała antyczną biżuterię etruską, grecką i rzymską.

Po nich przyszedł czas na praktyków czyli wystąpienia autorów tegorocznych wystaw: Mah Rany, Theo Smeetsa, Plateaus Jewellery Project. Kateřina Nováková i Ludmila Šikolová przedstawiły twórczość Vratislava Karela Nováka, a artystyczny duet Lis2 (Aneta Lis-Marcinkiewicz i Adriana Lisowska) – kilka refleksji na temat problemów twórców współczesnej bizuterii i samej ich sztuki. Podczas spotkania wystąpiła też Deganit Stern Schocken – artystka, była dziekan wydziału Projektowania Biżuterii Kolegium Inżynierii i Projektowania w Shenkar w Izraelu, która przybyła do Legnicy wraz z obecnym dziekanem tego wydziału – Sharonem Kerenem.

Ostatnim punktem sesji, którą moderował Piotr Cieciura, były premiery świeżych wydawnictw: „Biżuteria artystyczna – kurs wytwarzania”, które zaprezentował autor – Andrzej Bandkowski, „Ars argenti. Srebro – artyści – biżuteria” Ireny Huml zbierające opracowania autorki na temat sztuki złotniczej, a także promocja wydanego w zeszłym roku „Traktatu o sztuce złotniczej B. Celliniego” autorstwa Jacka A. Rochackiego.

Po niedługiej przerwie, o godz. 16.30 uczestnicy festiwalu spotkali się w Muzeum Miedzi, gdzie rozpoczął się drugi dzień wernisaży. W komplecie stawili się autorzy prezentowani w ramach cyklu Sylwetki twórców: Daniela Boieri z Włoch, Katarina Síposová ze Słowacji, Stephen Bottomley ze Szkocji oraz Antek Zaremski, który „częstował” przybyłych kolczykami i Giedymin Jabłoński. Spotkanie to zakończył recital znanej i uznanej wokalistki Agaty Zubel, która zaprezentowała tanga Astora Piazzoli. Akompaniował jej akordeonista Michał Moc.

Kolejnym przystankiem była Galeria Ring, gdzie znajdują się 3 wystawy: Salute to Pinton, poświęcona pamięci słynnego profesora, pioniera złotnictwa z Padwy Mario Pintona, Znaczenia i więzi będąca artystyczno-fotograficznym zapisem o biżuterii oraz Przyjęcie urodzinowe 2, która prezentuje prace prawie 50 dotychczasowych jurorów legnickich Konkursów Sztuki Złotniczej.

Kurator wystawy Salute to Pinton Wim Vandekerckhove nie krył dumy z obecności tej wystawy w „stolicy biżuterii”. Mah Rana, która pracowała w Legnicy z asystentką Andreą Bogdan z dumą opowiadała o projekcie, który do tej pory realizowała w Estonii, Hiszpanii, Portugalii czy Australii.

Gdy przyszedł czas na najważniejsze punkty wieczoru, publiczność ponownie zgromadziła się w Holu Starego Ratusza. Theo Smeets, który był gościem specjalnym tegorocznego cyklu Sylwetki Twórców, podkreślił wspaniałą atmosferę Legnicy i prestiż Festiwalu na arenie międzynarodowej i przyznał, że imprezie z wielkim podziwem i nutką zazdrości przygląda się cała złotnicza Europa.

Po tym miłym wstępie, w obecności przedstawicieli włodarzy miasta i regionu oraz innych sponsorów: m.in. Fundacji Polska Miedź i KGHM, rozpoczęto ceremonię rozstrzygnięcia 23 Międzynarodowego Konkursu Sztuki Złotniczej KLASYKA. Po tradycyjnym wyczytaniu uczestników wystawy (zakwalifikowanych spośród 308 zgłoszeń) i powitaniu obecnych różą i brawami nadszedł ekscytujący moment ogłoszenia nazwisk laureatów, które były tajne aż do tej chwili.

Pula nagród finansowych i rzeczowych wyniosła ponad 43 tys. zł. Grand Prix (w wys. 15.000 zł), którą ufundował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego otrzymał z rąk posła na Sejm RP Roberta Kropiwnickiego Daniel Michel (Niemcy), któremu przyznano także pozaregulaminową Nagrodę Grupy Sześć (B. Bytomski, P. Kaczyński, K. Roszkiewicz, M. Tymiński, A. Wolski), wręczoną przez przedstawicieli grupy. II Nagroda (w wys. 5.000 zł), ufundowana przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, wręczona przez Michała Huzarskiego – Radnego Sejmiku Dolnośląskiego powędrowała do Sungho Cho (Korea Południowa). Obaj laureaci nie mogli odebrać nagród osobiście, zatem publiczność obejrzała krótkie filmiki z ich osobistym podziękowaniem i pozdrowieniami dla „Legnicy”.

III Nagrodę – Prezydenta Legnicy (w wys. 3.000 zł) wręczyła Ferrànowi Iglesiasowi (Hiszpania) Wiceprezydent Miasta Dorota Purgal. Srebrny granulat, od którego wziął swoją nazwę Festiwal wręczała Prezes Zarządu Fundacji Polska Miedź – Pani Cecylia Ewa Stankiewicz. Dyrektor Galerii Sztuki w Legnicy wręczył natomiast trzy tytuły: Nagroda Galerii Sztuki w Legnicy dla Elisabetty Duprè (Włochy), statuetkę „Srebrną Ostrogę” – nagrodę specjalną za twórczą odwagę i bezkompromisowość, nowatorstwo lub dowcip wypowiedzi twórczej dla Heike Walk (Niemcy) oraz Wyróżnienie Honorowe – dla Hermana Hermsena (Holandia).

Pozostałe nagrody pozaregulaminowe otrzymali: Aneta Lis-Marcinkiewicz (Polska) – Nagroda im. Joachima Sokólskiego ufundowana przez Fundację Polskiej Sztuki Nowoczesnej – z rąk Jacka Byczewskiego; Stephanie Hensle (Niemcy) – Nagroda Targów Inhorgenta Munich, wręczona przez Agatę Białek – przedstawicielkę Targów Inhorgenta Munich Polska oraz Wyróżnienie Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych wręczoną przez Martynę Tejwan – przewodniczącą Rady Programowej STFZ; a także Andrzej Szadkowski (Polska) – Nagroda rzeczowa firmy HEFRA z rąk Doroty Ziemlewicz, dyrektor d/s handlu i marketingu Warszawskiej Fabryki Platerów HEFRA oraz Karol Weisslechner (Słowacja) – Wyróżnienie Honorowe Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników.

Andrzej Sadowski – dyrektor Polskiej Biżuterii wręczył własne nagrody: reklamę w katalogu Polskiej Biżuterii otrzymała Judy McCaig (Wielka Brytania), natomiast stoisko na targach Jubinale 2015 otrzymał Jarosław Westermark (Polska). Do niego powędrowała też nagroda poznańskiej Galerii YES w postaci kilograma srebra, którą artysta odebrał z rąk jej kuratorki – Małgorzaty Lisowskiej.

Po tak emocjonujących momentach spotkanie przeniosło się w gościnne progi Restauracji Ratuszowej, gdzie celebrowano wspólny sukces w gronie artystów, sponsorów, gości Festiwalu i organizatorów przy przyjaznych dźwiękach i poczęstunku. Zabawa trwała jeszcze długo, a okazja, by powtórzyć ją nadarzy się …już za rok. A zwycięskie prace obejrzycie tutaj (klik).